Taşıma kapasitesi düşük olan zayıf bir temel üzerine yapılacak olan dolgularda, oturmaları engellemek amacıyla zeminin güçlendirilerek taşıma kapasitesinin artırılması gerekir. Geogrid ve geotekstil gibi geosentetik malzemelerin kullanımı, dolgu zeminlerde oluşabilecek yüklerin yol açabileceği oturmaları engeller, kazıklı temeller üzerine yapılan dolgularda gelen yükü kazıklara eşit dağıtır ve sahadaki jeolojik yapı nedeni ile oluşan boşlukların iyileştirilmesine yardımcı olur.
Bilindiği gibi inşaat sahasındaki doğal zeminin yerine daha iyi özelliklere sahip bir zeminin konulması, inşaat sahasındaki kotun yükseltilmesi ihtiyacı, karayolu veya havayolu kaplama altı düzenlenmesi gibi çeşitli amaçlar içinde dolgu yapılır. Bu dolgular yapılırken zemini iyileştirmek amacıyla aralara geosentetik malzemeler serilir. Bu tür uygulamalarda farklı alanlardan getirilen dolgu malzemelerinin gelişigüzel dolgu sahasına dökülmesi, teşkil edilmek istenen dolgu tabakası içinde yüksek boşluk alanı oluşmasına, su geçirimliliğine ve düşük mukavemete sebebiyet verecektir. Bu tür sorunlar geosentetik malzemelerle ortadan kaldırılır.
Uygulama Alanları
Karayolları
Havaalanları
Demiryolları
Endüstriyel ve konut binaları
Avantajları
- Ekonomik çözümler sağlar.
- Sağlam zeminler oluşturur.
- Üretimi kolaydır.
- Betonarme ve taş duvarlara göre ekonomiktir.
- Hızlı uygulanır, zaman kazandırır.
- Zeminin taşıma gücünü artırır.
- Uzun zamanda oluşacak deformasyonları azaltır.
- Farklı oturmaları önler.
- Yükün zemine eşit dağılmasını sağlar.
Diğer Bilgiler
Yumuşak veya gevşek zemin koşullarının olduğu sahalarda inşa edilecek yapılarda temellerin tasarım ve yapımı önemli sorunlardan birini oluşturur. Bu tür zeminler üzerinde inşa edilecek yapılarda, aşırı oturmalar veya zemin taşıma kapasitesinin zayıf olması nedeniyle göçmeler meydana gelebilmektedir. Bu durumda, ya derin temel uygulamasına geçilmeli ya da temel zemininde, zemin iyileştirme yöntemi uygulanmalıdır. Derin temel uygulaması maliyeti yüksek bir çözüm olduğu için genellikle uygun bir yöntem ile temel zeminin iyileştirilmesi tercih edilmektedir.
Zayıf zeminlerin üzerine oturan yapılarda kademeler halinde uygulanan geosentetikler ile yeterli taşıma kapasitesi olmayan zeminler iyileştirilebilir. Geosentetik ürünlerle zemin güçlendirme uygulaması maliyeti yüksek sistemlerden kaçınılarak ekonomi sağlar.
Uzun yıllardır tüm dünyada ve ülkemizde yaygın olarak kullanılan yüksek nitelikli geosentetik malzemeler, yumuşak zeminlerin iyileştirilmesi ve şev stabilizasyonu gibi uygulamalarda sıklıkla tercih edilir. Bu amaçla kullanılan geosentetik malzemeler, genellikle zemini donatılandırmaya yöneliktir. Böylece, zeminin maruz kalacağı çekme gerilmeleri, geosentetik malzemeler yardımıyla karşılanarak zeminlerin zayıf olan bu yönleri giderilmiş olmaktadır. Bu çeşit zemin iyileştirmelerinde en sık kullanılan geosentetik malzemelerin başında geotekstil ve geogridler gelmektedir.
Zeminin koşullarına ve üzerine inşa edilecek yapıya bağlı olarak yapılan hesaplamalara göre malzemenin çekme dayanımları ve ne sıklıkta kullanılacağı belirlenir. Bu yapılan hesaplamalara bağlı olarak malzeme önerilen binilerle serilir. Dolgu malzemesi yine önerilen yükseklikte sıkıştırılır ve hesaplamalarda çıkan kademelere ulaşılıncaya kadar uygulamaya devam edilir.
